SCREENING EN FOLLOW-UP VOOR AAA

Definitie aneurysma:

Van zodra de natieve diameter met 50% is toegenomen. Dus bvb bij de infrarenale aorta (max 2 cm in normale omstandigheden): 2+50%= vanaf 3cm is er een AAA.

Prevalentie < 65 jaar:

-      Mannen 2%

-      Vrouwen <1%

Prevalentie > 65 jaar:

-      Mannen  2-7%

-      Vrouwen 1%

Follow-up:

-      Tot 40 mm: echo AAA om de 2-3 jaar

-      Tussen 40 en 45 mm: jaarlijkse echo AAA

-      Vanaf 45 mm: echo AAA om de 6 maanden

Wanneer dient er ingegrepen te worden?

-      Bij symptomen altijd (bvb.: drukpijn op AAA, distale embolisatie, ruptuur, rugpijn,…)

-      Bij sacculair aneurysmata altijd, ongeacht de diameter, omdat dit type een zeer verhoogde kans heeft op ruptuur.

-      Fusiform aneurysma bij vrouwen vanaf 50 mm en bij mannen vanaf 55 mm

-      Nota: voor een fusiform, iliacaal aneurysma is de drempel voor operatie 30 mm

Mortaliteit bij ruptuur is >80%.

Dus vooraf detecteren, opvolgen en, zo nodig, behandelen is mega-belangrijk.

Screening of niet?

Tja, wat is wijsheid?

-      Iedereen? Dat is niet nodig (zie verder).

-      Vanaf welke leeftijd? Onder de 50-55 jaar is “zinloos” omdat incidentie “maar” 1% is.

Wie dan wél?

-      Indien er eerste/tweede graads familie is met aneurysma

-      Indien er cardiovasculaire risicofactoren zijn (vooral hypertensie, roken, coronair,…)

-      Indien er reeds elders in het lichaam een aneurysma is gevonden

-      Indien er een bindweefselziekte aanwezig is (bvb. Marfan)

-      In elk geval altijd bij mannen én vrouwen, die ooit gerookt hebben, vanaf 65 jaar

Wie niet screenen?

-      Vrouwen zonder enige risicofactor.

-      Maar…. :

Vraag bij een echo, om welke reden dan ook aangevraagd, bij een patiënt ouder dan 65 jaar, toch ook dat de radioloog heel even de aortadiameter opmeet (duurt < 30 seconden). Regelmatig zal er dan wel een “toevallige vondst” uit de lucht vallen.

Hoe screenen?

-      Met echografie, niet met CT

-      Van zodra er een nieuw AAA of iliacaal aneurysma echografisch ontdekt wordt is echter toch een éénmalige CT te overwegen om te kunnen differentiëren tussen de fusiforme (op te volgen) en sacculaire (altijd te behandelen) variant.